W celu realizacji wymogów porządku (ładu) przestrzennego na wspólnym obszarze planistycznym Ustawa w sprawie porządku przestrzennego (Raumordnungsgesetz) oraz Umowa w sprawie planowania przestrzennego (Landesplanungsvertrag) zawierają następujące instrumenty:
Zabezpieczenie porządku przestrzennego
- Procedura dostosowania planów gminnych do celów porządku przestrzennego jest uregulowana w Umowie w sprawie planowania przestrzennego. W celu zapewnienia takiego dostosowania gminy z Brandenburgii oraz dzielnice Berlina, względnie właściwa berlińska administracja senacka na początku procedury ustanowienia planu zagospodarowania przestrzennego zwracają się z zapytaniem do Wspólnego Departamentu Planowania Przestrzennego, jakie cele porządku przestrzennego istnieją dla danego obszaru objętego planowaniem. W przypadku, gdy jakaś gmina w Brandenburgii nie wypełnia obowiązku dostosowania planów, rząd kraju związkowego może pod określonymi warunkami zażądać od gminy ustanowienia odpowiednich planów zagospodarowania przestrzennego lub ich zmiany.
- W przypadku postępowań w sprawie udzielenia pozwolenia oraz dalszych branżowych procedur planistycznych, w których zgodnie z istniejącymi regulacjami specjalistycznymi muszą być przestrzegane lub uwzględnione wymogi porządku przestrzennego, właściwe organy muszą zasięgnąć opinii Wspólnego Departamentu Planowania Przestrzennego.
- Wspólny Departament Planowania Przestrzennego może przeprowadzić w stosunku do planów lub działań istotnych dla przestrzeni Procedurę zakazu (Untersagungsverfahren, USV), aby zapobiec uniemożliwieniu lub istotnemu utrudnieniu wdrożenia obowiązujących lub znajdujących się w procesie ustanawiania celów porządku przestrzennego. Zakaz może obowiązywać na czas nieokreślony w przypadku obowiązujących celów porządku przestrzennego a w przypadku celów znajdujących się w procesie ustanawiania na okres do dwóch lub trzech lat.
- W przypadku przedsięwzięć, które pojedynczo są istotne dla przestrzeni i mają znaczenie ponadlokalne (np. drogi dalekobieżne, linie napowietrzne wysokiego napięcia, centra handlowe) Wspólny Departament Planowania Przestrzennego przeprowadza procedurę porządku przestrzennego (Raumordnungsverfahren, ROV). Wspólny Departament ocenia przy tym w szczególności zgodność przedsięwzięcia z wymogami porządku przestrzennego.