Procedura porządku przestrzennego - Raumordnungsverfahren (ROV)

Procedura porządku przestrzennego jest procedurą oceny i uzgodnień realizowaną przed procedurą w sprawie wydania dopuszczeń i pozwoleń. Przeprowadzenie procedury porządku przestrzennego jest w krajach związkowych Berlin i Brandenburgia zadaniem Wspólnego Departamentu Planowania Przestrzennego. Podstawę prawną procedury porządku przestrzennego stanowią Ustawa w sprawie porządku przestrzennego (Raumordnungsgesetz, ROG) oraz Federalne Rozporządzenie w sprawie porządku przestrzennego (Raumordnungsverordnung des Bundes, ROV), Umowa w sprawie planowania przestrzennego na poziomie krajów związkowych (Landesplanungsvertrag, LPlV ) oraz wspólne Rozporządzenie w sprawie procedury porządku przestrzennego krajów Berlin i Brandenburgia (Raumordnungsverfahrensverordnung der Länder Berlin und Brandenburg, GROVerfV)
Procedura porządku przestrzennego służy weryfikacji przedsięwzięć istotnych dla przestrzeni w zakresie ich zgodności z wymogami porządku przestrzennego oraz uzgodnieniu z innymi planami i działaniami.
Wymogi porządku przestrzennego wynikają w szczególności z planów rozwoju kraju i planów regionalnych oraz planów węgla brunatnego. Przedsięwzięcia istotne dla przestrzeni są najczęściej związane ze znaczącym oddziaływaniem na środowisko. W takich przypadkach w ramach procedury porządku przestrzennego przeprowadzana jest również ocena oddziaływania na środowisko. Procedura porządku przestrzennego przeprowadzana jest w stosunkowo wczesnym stadium planowania, aby odpowiednio wcześnie rozpoznać konflikty i ewentualnie podjąć działania w celu znalezienia optymalnej alternatywy dla przedsięwzięcia lub jego lokalizacji. W ten sposób można uniknąć zarówno nieprawidłowych rozwiązań jak i czasochłonnego i kosztownego planowania szczegółowego wariantów nieodpowiadających wymogom.
Wspólny Departament Planowania Przestrzennego ocenia, czy dla zgłoszonego lub w inny sposób ujawnionego planowania istotnego dla przestrzeni przedsięwzięcia wymagana jest procedura porządku przestrzennego. Przed rozpoczęciem procedury przeprowadza się z reguły konferencję wnioskową (scopingową) w celu określenia i ustalenia wymaganego zakresu badań. Następnie podmiot odpowiedzialny za przedsięwzięcie sporządza dokumentację procedury. Po weryfikacji dokumentacji procedura porządku przestrzennego jest otwierana.
Na podstawie dokumentacji procedury następuje pisemny udział (konsultacja) właściwych branżowo i terytorialnie organów publicznych oraz z reguły także społeczeństwa. Wspólny Departament Planowania Przestrzennego ocenia ustalone znaczące przestrzennie oddziaływania na obszary rzeczowe porządku przestrzennego, dobra chronione środowiska oraz narażone obszary europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 w zakresie ich zgodności z wymogami porządku przestrzennego. Procedura porządku przestrzennego kończy się oceną z punktu widzenia planowania przestrzennego na poziomie kraju związkowego (landesplanerische Beurteilung) oraz poinformowaniem podmiotu odpowiedzialnego za przedsięwzięcie a także uczestników konsultacji.
Wynik procedury porządku przestrzennego musi być uwzględniony przez organy, które podejmują decyzję w sprawie pozwolenia na realizację przedsięwzięcia zgodnie z prawem specjalistycznym, względnie przez gminy przy sporządzaniu ich planów zagospodarowania przestrzennego. Nie ma on bezpośredniego skutku prawnego dla pojedynczego obywatela.
Bardziej szczegółowe informacje zawiera broszura „Procedura porządku przestrzennego we wspólnym obszarze planistycznym Berlin-Brandenburgia” (Raumordnungsverfahren im gemeinsamen Planungsraum Berlin-Brandenburg). Informacje o przeprowadzonych procedurach porządku przestrzennego zawarte są w Katastrze Zagospodarowania Przestrzennego (Raumordnungskataster, ROK).